ciąża - przebieg i podział na trymestry

Ciąża to szczególny moment w życiu każdej kobiety. Czas oczekiwania na dziecko dzielimy na trzy trymestry, Przez 40 tygodni w organizmie młodej mamy zachodzi szereg zmian fizycznych, hormonalnych i emocjonalnych. Ciało przyszłej mamy pracuje na pełnych obrotach po to, aby stworzyć optymalne warunki dla rozwijającego się dziecka. W tym artykule dowiesz się ile dokładnie trwa ciąża oraz jakie zmiany zachodzą w organizmie kobiety i jej dziecka w każdym trymestrze. 

Objawy ciąży w pierwszym trymestrze

W pierwszych tygodniach ciąży znacznie wzrasta poziom gonadotropiny kosmówkowej (HCG), czyli hormonu wytwarzanego przez zapłodnioną komórkę jajową. To właśnie ten hormon w dużej mierze odpowiada za nieprzyjemne objawy na początku ciąży. Zaliczamy do nich mdłości, wymioty, niestabilność emocjonalną, częste zmiany nastrojów, nadmierną senność. W tym czasie przyszłym mamom  również bardzo często wyostrza się węch i pojawia się niechęć do niektórych zapachów. To właśnie te dolegliwości ciążowe najczęściej uprzykrzają życie kobietom przy nadziei.  Nie musisz się jednak nimi martwić. Są niegroźne i  ustępują zazwyczaj przed końcem 14 tygodnia ciąży.

Dziecko w pierwszym trymestrze 

Pierwszy trymestr ciąży liczony jest od pierwszego dnia ostatniej miesiączki i trwa do 13 tygodnia. W tym czasie płód rozwija się w bardzo szybkim tempie. W pierwszym trymestrze ciąży brzuch jest jeszcze praktycznie niewidoczny. Mimo tego to już na tym etapie kształtują się  wszystkie układy i narządy wewnętrzne dziecka, które będą rozwijać się jeszcze dalej w kolejnych tygodniach.  Już około piątego tygodnia ciąży kształtuje się serce i układ krwionośny, który jest pierwszym sprawnie funkcjonującym układem malutkiego organizmu.  Następnie, tydzień po tygodniu formują się kolejne narządy i układy. W czasie pierwszego trymestru powstają też mózg, układ nerwowy, nerki i układ pokarmowy. Tworzą się też zalążki oczu, uszu, nosa, rączek i nóżek dzidziusia.
Pod koniec pierwszego trymestru dziecko mierzy już 7,5cm i jest wielkości brzoskwini.  


Na jakie badania możesz liczyć w pierwszym trymestrze?

W pierwszym trymestrze ciąży Twój ginekolog na pewno przeprowadzi z Tobą obszerny wywiad i zleci szereg badań mających na celu ocenę Twojego stanu zdrowia i ewentualne wykrycie nieprawidłowości, które mogą potencjalnie zagrażać maluszkowi. Do niezbędnego minimum badań lekarskich w pierwszym trymestrze należą morfologia, glukoza, TSH (ocenia prawidłowe funkcjonowanie tarczycy), HCV, HIV, WR, określenie przeciwciał na toksoplazmozę i różyczkę oraz grupy krwi. Badane są także przeciwciała przeciw krwinkowe- dzięki tym badaniom lekarz prowadzący ciążę może wykluczyć ewentualny konflikt serologiczny między mamą a dzieckiem.

Między 11 tyg. a 13,6 tyg. ciąży wykonywane są też często badania genetyczne pierwszego trymestru. W ich skład wchodzi genetyczne USG oceniające anatomię płodu oraz test Papp-a, który jest testem przesiewowym. Test ten ma za zadanie określić ryzyko wad chromosomalnych u płodu.

Drugi trymestr ciąży- dolegliwości i samopoczucie

Drugi trymestr trwa od 14 do 27 tygodnia ciąży. Ten czas zazwyczaj bywa dużo spokojniejszy dla przyszłych mam. Wszystkie uporczywe dolegliwości z pierwszego trymestru ustępują. Nadmierna senność i zmęczenie przestają już dawać się we znaki, w zamian za nie kobiety w drugim trymestrze ciąży często otrzymują przyjemny przypływ energii. Choć ciążowe dolegliwości nie są już tak uporczywe należy pamiętać, że ciało kobiety w dalszym ciągu pracuje na najwyższych obrotach po to, aby stworzyć optymalne warunki dla rozwijającego się płodu. Zadbaj o siebie w tym szczególnym czasie. Odpoczywaj, relaksuj się- spokój i wewnętrzna równowaga służy zarówno Tobie jak i Twojemu dziecku.  W związku z intensywną pracą organizmu przyszła mama może doświadczać zgagi, niestrawności i wzdęć. Ze względu na wzmożoną pracę układu krwionośnego sporadycznie mogą pojawić się także zawroty głowy. Pamiętaj, aby na wizytach kontrolnych mówić swojemu lekarzowi o wszystkich występujących dolegliwościach. 

Dziecko w drugim trymestrze ciąży

To właśnie w drugim trymestrze ciąży poczujesz  pierwsze ruchy płodu. Dzidziuś zaczyna dawać o sobie znać- to cudowne uczucie przypominające o obecności małego człowieka w Twoim brzuchu.
W drugim trymestrze mały organizm ciągle intensywnie rośnie. Narządy i organy wykształcone w pierwszym trymestrze stopniowo dojrzewają i rozwijają się.
W tym trymestrze dzidziuś zaczyna ssać i połykać. Będzie jeszcze ćwiczył tę umiejętność w kolejnych tygodniach ciąży.
U dziecka bardzo intensywnie rozwija się też zmysł słuchu. Już pod koniec drugiego trymestru maleństwo wyraźnie słyszy głośne dźwięki dobiegające ze świata zewnętrznego oraz bicie Twojego serca.

Badania lekarskie w drugim trymestrze ciąży

W drugim trymestrze oprócz ogólnych badań krwi i moczu lekarz zleci także badanie OGTT, czyli test doustnej tolerancji glukozy. Choć badanie nie należy do najprzyjemniejszych, to ma ono bardzo duże znaczenie dla przebiegu ciąży, gdyż pomaga wykryć cukrzycę ciążową. 

Pomiędzy 20 tygodniem, a 22 tygodniem ciąży czeka Cię też USG połówkowe. Jest to najdokładniejsze i najbardziej szczegółowe USG w przebiegu ciąży. Podczas jego trwania ginekolog szczegółowo ocenia budowę ciała dzidziusia i pomaga wykryć wszelkie nieprawidłowości. Lekarz prowadzący ciążę skrupulatnie ocenia wykształcone narządy oraz środowisko, w którym rośnie dzidziuś.
Badanie połówkowe jest  niezbędne, aby sprawdzić budowę pępowiny, ilość płynu owodniowego i ocenić położenie łożyska. Te aspekty są naprawdę bardzo ważne dla Twojego lekarza podczas prowadzenia ciąży i mogą świadczyć o wielu nieprawidłowościach.

Trzeci trymestr ciąży- objawy i samopoczucie

 

Trzeci trymestr trwa od 28 tygodnia ciąży aż do porodu (za donoszoną ciążę uważa się czas między 36, a 40 tygodniem ciąży). To już ostatnia prosta na Twojej drodze do macierzyństwa. Duży brzuch zdecydowanie utrudnia wykonywanie wielu czynności domowych. Nie martw się tym! Poproś o pomoc w porządkach partnera lub mamę, a zaoszczędzony czas poświęcić na odpoczynek. Pamiętaj, że za kilka tygodni odpoczynek będzie dla ciebie prawdziwym luksusem. W trzecim trymestrze dziecko jest już naprawdę sporych rozmiarów. W 32 tygodniu dzidziuś waży już około 2 kilo. Mimo ogromnej radości wiąże się to też z możliwością wystąpienia dużego dyskomfortu. Dziecko na tym etapie ruszając się i wiercąc często uciska organy wewnętrzne i powoduje między innymi duże parcie na pęcherz i konieczność częstego oddawania moczu. W trzecim trymestrze bardzo popularnymi objawami są  skurcze i opuchlizna nóg, zmęczenie i brak energii. Na wizytach kontrolnych zawsze informuj swojego ginekologa o wszystkich ciążowych dolegliwościach. 

Dziecko w trzecim trymestrze ciąży 

W trzecim trymestrze dziecko rośnie w bardzo szybkim tempie. W ostatnim trymestrze maluszek przygotowuje się już do przyjścia na świat podwajając swoją masę ciała. W 38 tygodniu ciąży dziecko osiąga już swój docelowy wzrost. Noworodki najczęściej osiągają wagę od 3kg do 4kg i mierzą około 50cm. To właśnie w trzecim trymestrze Twój dzidziuś uczy się zamykać, otwierać oczy i kontrolować temperaturę ciała. W ostatnich tygodniach ciąży rosną też włosy na główce Twojego dzieciątka! Pewnie nie możesz się już doczekać kiedy je zobaczysz.

Badania lekarskie w trzecim trymestrze ciąży

Między 28 tygodniem a 32 tygodniem ciąży lekarz prowadzący ciążę zleci  podstawowe badania niezbędne do przyjęcia do porodu- są nimi oznaczenie grupy krwi, morfologia, oraz testy na obecność lub nosicielstwo wirusów(  HIV, HCV, WR). Ginekolog wykona także  badanie USG trzeciego trymestru. Podobnie jak w przypadku USG połówkowego ginekolog oceni rozwój płodu, lokalizację łożyska, ilość płynu owodniowego i położenie dziecka. W trzecim trymestrze większość maluszków jest już ułożona główkowo- to położenie jest całkowicie fizjologiczne i kwalifikuje pacjentkę do porodu siłami natury (jeżeli nie występują inne przeciwwskazania). W przypadku położenia miednicowego płodu poród odbywa się z reguły  przez cesarskie cięcie.